Jak napisać dobry biznesplan

Biznes plan pozwala opisać swój pomysł, ujawnia jego słabe i mocne strony, sprawdza jego realność, pozwala także zorientować się gdzie jesteś, dokąd zmierzasz, jak tam masz dotrzeć i osiągnąć wyznaczony sobie cel. Biznes plan jest również sposobem prezentacji swojego pomysłu na biznes i przekonania inwestorów o zasadności zainwestowania w niego kapitałów. Żaden bank ani inna poważna instytucja finansowa nie udzielą pożyczki lub kredytu bez konkretnego planu działania i jego kosztów.
Dobry biznes plan to:

• mało liczb – rzeczywistość jest nieprzewidywalna dlatego nie warto opisywać jej liczbowo miesiąc po miesiącu; wystarczy stworzyć model pokazujący, że jesteś świadomy podstawowych zależności ekonomicznych dotyczących Twojego biznesu,
• dużo informacji o sobie czyli o ludziach tworzących ten biznes – musisz udowodnić, że jesteście kompetentni i możecie zatrudnić kompetentnych pracowników,
• świadomość środowiska w jakim firma będzie funkcjonować i związanych z nim szans, zagrożeń i ryzyka.

Idealny biznes powinien charakteryzować się:

• zespołem doświadczonych i utalentowanych ludzi, którzy już wcześniej pracowali ze sobą nad podobnymi projektami,
• produktem, który daje szanse rozwoju i uzyskania trwałej przewagi konkurencyjnej na rynku z wykorzystaniem unikalnych kompetencji firmy,
• przyrostem wartości, którą łatwo daje się odprowadzić z firmy,
• pozytywnym środowiskiem makroekonomicznym dla rozwoju firmy.

Przedsiębiorstwa spełniające wszystkie te kryteria praktycznie nie istnieją dlatego musisz w swoim biznes planie przynajmniej w niektórych punktach zbliżyć się do ideału.

Biznes plan powinien zawierać:

1. Streszczenie przedsięwzięcia:

• dane o przedsiębiorstwie (nazwa, adres, telefon, REGON, rodzaj działalności),
• historia przedsiębiorstwa (forma prawna, kapitał założycielski, data rozpoczęcia działalności, krótki jej opis, dotychczasowe osiągnięcia),
• informacje o właścicielach firmy (co umieją założyciele, jakie jest ich wykształcenie, doświadczenie zawodowe także we wspólnym prowadzeniu interesów, czy mają doświadczenie w prowadzeniu podobnych przedsięwzięć).

2. Opis przedsięwzięcia:

• czego dotyczy
• obecny stan zaawansowania organizacyjnego i inwestycyjnego
• obecna i przewidywana struktura zatrudnienia

3. Dane dotyczące produktów i usług:

• krótki opis produktu lub usługi (główne cechy i zalety, co je różni od oferowanych przez konkurencję),
• kim są Twoi konkurenci, ich główne atuty i słabości,
• źródła finansowania: samofinansowanie, zapotrzebowanie na kapitał zewnętrzny.

4. Ocenę rynku:

• główni odbiorcy produktu (w %), formy rozliczeń,
• główni dostawcy surowców i towarów (lokalizacje i skale dostaw, formy rozliczeń),
• posiadane umowy z dostawcami, odbiorcami, zamówienia, listy intencyjne,
• przewidywana skala rynku, tendencje jego rozwoju,
• podstawowe elementy marketingu stosowane przez przedsiębiorstwo.

5. Dane dotyczące kredytu i sposoby jego wykorzystania:

• wysokość kredytu, okres jego spłaty, forma (gotówka, bezgotówkowo) proponowany rodzaj spłaty, karencja
• dokładne przeznaczenie kredytu, termin rozpoczęcia działalności od chwili wykorzystania kredytu
• formy zabezpieczenia
• aktualne zadłużenie w innych bankach i instytucjach.

Pisząc biznes plan warto zwrócić uwagę na cztery czynniki kształtujące strukturę przedsiębiorstwa: ludzi, szansę, środowisko i ryzyko.

Ludzie
Większość inwestorów w pierwszej kolejności przygląda się życiorysom ludzi planujących prowadzić biznes. Wynika to z przekonania, że ludzie mają podstawowy wpływ na osiągnięcie sukcesu – dobry pomysł nie gwarantuje powodzenia jeżeli nie stoją za nim kompetentni ludzie. Podstawowe pytania jakie zadają sobie potencjalni inwestorzy to: czy masz doświadczenie w prowadzeniu podobnych interesów, czy masz odpowiednią motywację, jak reagujesz na niepowodzenia, kogo znasz, czy masz szerokie kontakty z potencjalnymi dostawcami, odbiorcami, konkurencją, czy jesteś w stanie zatrudnić odpowiednich fachowców, czy masz wyrobioną opinię w świecie biznesu i czy jest ona dobra.

Szansa
Zastanawiając się nad szansą przedsiębiorstwa na sukces inwestor bierze pod uwagę dwa czynniki: czy sektor, do którego wchodzisz należy do szybko rozwijających się i czy działalność w nim pozwala na osiągnięcie satysfakcjonujących zysków w przewidywalnym okresie czasu. Przede wszystkim musisz dowieść, że znajdą się klienci na Twój produkt, wyliczyć koszty ich pozyskania i obsługi oraz utrzymania przy sobie. Zachowanie się konsumentów na rynku, w tym cena jaką skłonni będą zapłacić, są trudne do przewidzenia. Ty jednak musisz udowodnić inwestorowi, że jesteś w stanie przewidzieć jak się zachowają. Kolejną ważną dla inwestora kwestią są: koszty produkcji, cena finalna, formy płatności oraz skrupulatny opis struktury konkurencji i jej przewidywane zachowanie po Twoim wejściu na rynek.

Środowisko
Planując swoje wejście na rynek należy pamiętać o otoczeniu w jakim firma będzie funkcjonowała. Każdy biznes plan powinien zawierać stosunek firmy do otoczenia w sensie statycznym czyli jak jest w tej chwili jak i dynamicznym czyli jakie przewiduje się zmiany. Powinieneś również odpowiedzieć sobie na pytania: jak przedsiębiorstwo jest gotowe zareagować na ewentualne niekorzystne zmiany w otoczeniu i w jaki sposób firma sama może kształtować swoje otoczenie (np. poprzez lobbing).

Ryzyko
Wszystkie rozważania dotyczące biznes planu odnoszą się do przyszłości. Tak naprawdę nikt nie wie jak potoczą się losy nowego przedsięwzięcia. Ale Ty możesz wyliczyć wielkość ryzyka. W tym celu musisz rozważyć następujące kryteria: kiedy przedsiębiorstwo zacznie przynosić zysk i jaki może być jego poziom oraz pokazać w biznes planie, że masz świadomość nieprzewidywalnych komplikacji i że wiesz jak na nie pozytywnie zareagować. Często istnieje potrzeba dokonania zabezpieczeń finansowych jeszcze przed rozpoczęciem działalności.

Biznes plan powinien dostarczać rzetelnych i kompleksowych informacji o ludziach i planowanych przez nich przedsięwzięciu, powinien zawierać kompleksową analizę warunków działania i związanego z nim ryzyka. Zarządzanie tym ryzykiem jest najlepszym sposobem na funkcjonowanie w zmiennym i nieprzewidywalnym otoczeniu.